10 vargje kyç mbi dritën

Ky artikull është pjesë e serisë Vargjet kyç të Biblës.

“Pastaj Perëndia tha.” Te Zanafilla 1, fuqia absolute e Perëndisë shprehet përmes faktit që Ai thjesht flet dhe gjërat krijohen. Drita është vepra e parë krijuese e Perëndisë, të cilën Ai e ‘sjell në jetë’ përmes fjalës. “Drita ishte e mirë” (Zanafilla 1:4). Gjithçka që Perëndia krijon është e mirë. Kjo frazë bëhet refren i rëndësishëm përgjatë kapitullit (shih Zanafilla 1:10,12, 18, 21, 25, 31). “Dhe Perëndia e quajti dritën ‘ditë’...” (Zanafilla 1:5). Fokusi te Zanafilla 1:5 është fakti se Perëndia ka urdhëruar kohën në një cikël javor; prandaj, “U bëftë drita”, mund të tregojë agimin e një dite të re. Perëndia përfytyrohet duke punuar gjashtë ditë e duke pushuar në shabat, një model që përshkruan edhe veprimtarinë njerëzore. Dita e 4-t e zhvillon edhe më tej këtë ide: ndriçuesit vendosen në kupën qiellore si shenja të stinëve, me qëllim për të shënjuar ditët, vitet dhe stinët e festivaleve të mëdha siç është Pashka. Strukturimi i tillë i kohës theksohet edhe më tej përgjatë kapitullit ndërsa çdo fazë e të folurit dhe e plotësimit të krijimit ndahet nga mbrëmja dhe mëngjesi në ditë specifike.

Prologu i ungjillit të Gjonit prezanton shumë prej temave kryesore që zhvillohen gjatë gjithë ungjillit: Jezusi është jeta (Zanafilla 1:4), drita (Zanafilla 1:5-9) dhe e vërteta (Zanafilla 1:14, 16-17); besimtarët janë fëmijë të Perëndisë (Zanafilla 1:12-13); dhe refuzimi që bota i bën Jezusit (Zanafilla 1:10-11).

Referenca e jetës, e dritës dhe e errësirës vazhdon të jetë një lidhje me Zanafillën (krahaso me Zanafilla 1:3-5; 14-18, 20-31; 2:7; 3:20; Isaia 9:2; 42:6-7; 49:6; 60:1-5; Malakia 4:2; Luka 1:78-79). Përballë këtij sfondi, Jezusi si “drita” sjell në këtë errësirë njohurinë e vërtetë, pastërtinë morale dhe dritën që shfaq vetë praninë e Perëndisë (krahaso me Gjoni 8:12; I Gjoni 1:5).

Natyra e Perëndisë dhe Mëkati njerëzor. “Perëndia është dritë” (I Gjoni 1:5) reflekton sfondin e Dhiatës së Vjetër ku “drita” simbolizon edhe njohurinë, edhe pastërtinë (shih Gjoni 1:4-5; 8:12). Të gjitha shkrimet e Gjonit rrjedhin nga realiteti i Perëndisë në përsosurinë e tij frymërore, nga epërsia e tij morale dhe nga madhështia e tij e pashoqe – drita e tij (shih I Timoteu 6:16). Kjo do të kundërshtojë dukshëm të pabesët që protestojnë për pafajësinë e tyre (I Gjoni 1:6, 8, 10).

Nuk ka asgjë në këtë botë, që të jetë vërtet e mirë, e të ketë prejardhje tjetër veçse “nga lart”, pra, nga qielli, duke zbritur nga “Ati i dritave”, që i referohet Perëndisë si krijuesi i “dritave” qiellore (Psalmi 74:16; 136:7-9) – një shembull i shkëlqyer i dhuratave të tij të mira. Perëndia është i pandryshueshëm në karakterin e tij, ndryshe nga ndërrimi i natës në ditë apo ndryshimi i hijeve shkaktuar nga dielli a hëna.

Perëndia e ka bërë shërbëtorin “aleancën e popullit” (Isaia 49:8), pra, ai përfaqëson popullin në besëlidhjen e Perëndisë. Perëndia tha se e ka vendosur atë si “dritën e kombeve” (Isaia 49:6), duke sjellë kështu njohurinë e Perëndisë; me shumë mundësi, kjo lidhet me atë që thotë Jezusi te Gjoni 8:12. “Për t’u hapur sytë… për të nxjerrë.” Ky është qëllimi i hirit të Perëndisë për popullin e tij, duke përdorur imazhin e çlirimit nga mërgimi babilonas për të nënkuptuar çlirimin frymëror.

“Unë jam.” Jezusi është drita e botës (shih Gjoni 3:19-21; Gjoni 12:35-36, 46). Jezusi përmbush premtimet e Dhiatës së Vjetër të ardhjes së “dritës” së shpëtimit dhe të “dritës” së Perëndisë (p.sh., Eksodi 25:37; Levitiku 24:2; Psalmi 27:1; Isaia 9:2; 42:6; Gjoni 9:5; Veprat 13:47; 26:18, 23; Efesianëve 5:8-14; 1 e Gjonit 1:5-7).

“Drita e botës.” Dishepujt e Jezusit kanë jetën e mbretërisë brenda tyre, si dëshmi e gjallë për ata që nuk e kanë ende dritën.

Në një shtëpi tipike judease, “kandili” vendosej zakonisht mbi një shandan që të kishte ndriçim të plotë.

Bota do të shohë dritën e mbretërisë përmes veprave të mira të kryera prej dishepujve të Jezusit (dhe prej besimtarëve sot), duke bërë që njerëzit të lëvdojnë “Atin… që është në qiej”.

Imazhi i dritës dhe i llambës i referohet gëzimit, energjisë dhe suksesit të dukshëm në jetën e një personi, e të gjitha këto e bëjnë të drejtin të gëzohet, ndërsa i pabesi “do të shuhet”. Kjo mund të nënkuptojë gjithashtu fundin e jetës dhe mungesën e së ardhmes për të pabesin (Fjalët e Urta 24:20).

Në këtë varg, shpëtimi shihet si realitet i së ardhmes, i cili afrohet çdo ditë. “Dita është afruar.” Afrimi i fundit i thërret të krishterët të heqin çdo vepër të keqe dhe të jetojnë në dritë.

“Është shenjtërorja e tij, si dhe Qengji.” Vetë Jezusi është tenda dhe tempulli prej të cilit Perëndia banon midis popullit të tij (Gjoni 1:14; 2:19-21). Për shkak se Qengji është mes saj, kisha është “banesë e Perëndisë në Frymë” (Efesianëve 2:22).

Gjuha që jehon Isaian 60:19-20 e identifikon Perëndinë Atë si burimin, dhe Krishtin si ndërmjetësin e “dritës” rrezatuese të nuses (e vërteta dhe pastërtia e saj).